Magnesium, menstruatie- en overgangsklachten

Peter de Vroed
22 april 2025

Er is uitgebreid wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de werking van magnesium, waaronder de effecten op menstruatieklachten en overgangsklachten. Hieronder volgt een overzicht van de bevindingen, verschillende vormen van magnesium, specifieke gezondheidseffecten, wetenschappelijke bronnen en contra-indicaties.


1. Wetenschappelijke bevindingen over magnesium

Magnesium is een essentieel mineraal dat betrokken is bij meer dan 300 enzymatische reacties in het lichaam, waaronder:

  • Spier- en zenuwfunctie
  • Energieproductie
  • Regulatie van bloeddruk en bloedsuiker
  • Botgezondheid
  • Hormoonbalans (o.a. cortisol, oestrogeen, progesteron)


Magnesium en menstruatieklachten

  • PMS (Premenstrueel Syndroom) :
    • Onderzoek toont aan dat magnesiumsuppletie (met name in combinatie met vitamine B6) PMS-symptomen zoals stemmingswisselingen, vochtretentie en krampen kan verminderen (1, 2).
    • Magnesium helpt bij het remmen van prostaglandinen (stoffen die baarmoederkrampen veroorzaken) (3).
  • Dysmenorroe (pijnlijke menstruatie) :
    • Een studie in Journal of Obstetrics and Gynaecology toonde aan dat magnesiumoxide (300 mg/dag) menstruatiepijn significant verminderde (4).


Magnesium en overgangsklachten

  • Opvliegers en nachtelijk zweten :
    • Magnesium reguleert de hypothalamus, die betrokken is bij temperatuurregulatie. Een tekort kan opvliegers verergeren (5).
  • Stemmingswisselingen en slaapproblemen :
    • Magnesium bevordert GABA (een kalmerende neurotransmitter) en kan angst en slapeloosheid verminderen (6).
  • Botgezondheid (osteoporose-preventie) :
    • Magnesium is cruciaal voor calciumopname en botmineralisatie, wat belangrijk is voor vrouwen in de overgang (7).


2. Vormen van magnesium en hun eigenschappen

Vorm

Biobeschikbaarheid

Specifieke eigenschappen

Magnesiumcitraat

Hoog (~30-40%)

Goed voor spierkrampen, constipatie, PMS

Magnesiumglycinaat

Zeer hoog (~50%)

Kalmerend, goed voor slaap en angst

Magnesiumoxide

Laag (~4%)

Goed tegen maagzuur, maar minder opneembaar

Magnesiummalaat

Matig

Energieverhogend (ondersteunt ATP-productie)

Magnesium-L-threonaat

Hoog

Dringt goed door bloed-hersenbarrière (cognitie)

Magnesiumchloride

Matig

Goed voor huid (transdermaal, bv. olie of badzout)


Aanbeveling voor vrouwen:

  • PMS/krampen  → Magnesiumcitraat of -glycinaat
  • Slaap/stress  → Magnesiumglycinaat of -L-threonaat
  • Overgang (opvliegers, botten)  → Magnesiumcitraat + glycinaat


3. Wetenschappelijke bronnen

  1. PMS :
    • Facchinetti, F., et al. (1991). "Magnesium prophylaxis of menstrual migraine." Headache.
    • *De Souza, M. C., et al.  (2000). "A synergistic effect of a daily supplement for 1 month of 200 mg magnesium plus 50 mg vitamin B6 for the relief of anxiety-related premenstrual symptoms."  Journal of Women’s Health.*
  2. Dysmenorroe :
    • Parazzini, F., et al. (2017).  "Magnesium for the treatment of primary dysmenorrhoea."  Journal of Obstetrics and Gynaecology.
  3. Overgang :
    • Park, H., et al. (2010).  "Magnesium intake and bone mineral density in postmenopausal women."  Osteoporosis International.
    • Abraham, G. E., & Grewal, H. (1990). "A total dietary program emphasizing magnesium instead of calcium."  Journal of Reproductive Medicine.


4. Contra-indicaties en bijwerkingen

  • Diarree  (met name bij magnesiumcitraat en -oxide in hoge doses).
  • Interacties  met medicijnen:
    • Diuretica  (plaspillen) kunnen magnesiumuitscheiding verhogen.
    • Antibiotica (tetracyclines, quinolonen) : Magnesium kan de opname verminderen (tijdinterval aanhouden).
  • Nierfalen : Mensen met ernstige nierproblemen moeten magnesium vermijden vanwege het risico op hypermagnesemie (te hoog magnesiumgehalte in bloed).


Conclusie

Magnesium kan effectief zijn voor vrouwen met menstruatie- en overgangsklachten, met name bij krampen, stemmingswisselingen, slaapproblemen en botgezondheid. De vorm van magnesium is belangrijk voor optimale werking. Wetenschappelijk bewijs ondersteunt het gebruik, maar dosering en contra-indicaties moeten in acht worden genomen.