Inleiding
Oestrogeendominantie is een hormonale disbalans waarbij oestrogeen relatief hoog is ten opzichte van progesteron. Dit kan leiden tot diverse gezondheidsklachten bij vrouwen, waaronder menstruatiestoornissen, stemmingswisselingen en een verhoogd risico op bepaalde aandoeningen. In dit artikel bespreken we de oorzaken, effecten op het lichaam en de cyclus, evenals de mogelijke klachten, ondersteund door wetenschappelijke onderzoeken.
Oorzaken van Oestrogeendominantie
Oestrogeendominantie kan ontstaan door verschillende factoren:
- Verminderde progesteronproductie – Tijdens de menopauze of bij anovulatoire cycli (cycli zonder eisprong) daalt de progesteronspiegel, waardoor oestrogeen relatief overheersen (Prior, 2018).
- Overmatige oestrogeenproductie – Obesitas leidt tot verhoogde oestrogeenproductie in vetweefsel door aromatase-enzymactiviteit (Cleary & Grossmann, 2009).
- Blootstelling aan xeno-oestrogenen – Chemicaliën in plastics (BPA), pesticiden en cosmetica kunnen oestrogeenachtige effecten hebben (Vandenberg et al., 2012).
- Leverproblemen – De lever metaboliseert oestrogeen, en een verminderde leverfunctie kan leiden tot ophoping (Zhou et al., 2019).
- Darmdysbiose – Een ongezonde darmflora belemmert de uitscheiding van oestrogeen via de ontlasting (Baker et al., 2017).
Effecten van Oestrogeendominantie op het Lichaam
1. Effecten op de Menstruatiecyclus
- Onregelmatige menstruatie – Een te hoog oestrogeen kan leiden tot zware, langdurige bloedingen (menorragie) of spotting (Bulun et al., 2015).
- PMS-klachten – Oestrogeendominantie wordt geassocieerd met stemmingswisselingen, borstgevoeligheid en prikkelbaarheid vóór de menstruatie (Gudipally & Sharma, 2022).
- Endometriose en vleesbomen – Verhoogd oestrogeen stimuleert de groei van baarmoederslijmvlies en fibromen (Bulun, 2009).
2. Effecten op de Stofwisseling en Gewicht
- Toename lichaamsvet – Oestrogeen bevordert vetopslag, vooral rond de heupen en dijen (Cleary & Grossmann, 2009).
- Insulineresistentie – Hoge oestrogeenspiegels kunnen de glucosetolerantie verminderen (Mauvais-Jarvis et al., 2013).
3. Effecten op de Huid
- Acne en huidveroudering – Oestrogeen stimuleert talgproductie en kan hormonale acne veroorzaken (Zouboulis et al., 2014).
4. Effecten op de Hersenen en Stemming
- Angst en depressie – Oestrogeen beïnvloedt serotonine en dopamine, wat stemmingswisselingen kan verklaren (Albert et al., 2015).
Veelvoorkomende Klachten bij Oestrogeendominantie
- Zware of onregelmatige menstruatie
- Borstspanning en fibrocystische borsten
- Hoofdpijn en migraine
- Vermoeidheid en slaapproblemen
- Opgeblazen gevoel en vochtretentie
- Libidoverlies
- Verhoogd risico op borstkanker (door langdurige blootstelling aan hoge oestrogeenspiegels) (Travis & Key, 2003).
Conclusie
Oestrogeendominantie kan ontstaan door leefstijlfactoren, omgevingsinvloeden en hormonale veranderingen. Het heeft significante effecten op de menstruatiecyclus, metabolisme, stemming en algemene gezondheid. Preventieve maatregelen, zoals het verminderen van blootstelling aan xeno-oestrogenen, het verbeteren van lever- en darmgezondheid en het handhaven van een gezond gewicht, kunnen helpen de balans te herstellen.
Referenties
- Albert, K. M., et al. (2015). JAMA Psychiatry.
- Baker, J. M., et al. (2017). Endocrinology.
- Bulun, S. E. (2009). New England Journal of Medicine.
- Cleary, M. P., & Grossmann, M. E. (2009). Obesity.
- Gudipally, P. R., & Sharma, G. K. (2022). StatPearls.
- Mauvais-Jarvis, F., et al. (2013). Nature Reviews Endocrinology.
- Prior, J. C. (2018). Frontiers in Endocrinology.
- Vandenberg, L. N., et al. (2012). Endocrine Reviews.
- Zhou, Y., et al. (2019). Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism.
Dit artikel biedt een wetenschappelijk onderbouwde kijk op oestrogeendominantie en de gevolgen ervan. Raadpleeg altijd een arts voor persoonlijk advies.
Test hier jouw cyclus gerelateerde klachten
Test hier jouw hormonen met de hormoontest van Rineke Dijkinga
