Je bent een paar kilootjes te zwaar. Je wilt afvallen en gaat een dieet of programma volgen om er wat kilo’s af te krijgen. Dan stap je op de weegschaal om een uitgangspunt te hebben. Na 1 week, en nog eens na 1 week, stap je opnieuw op die weegschaal. Er zijn wat kilo’s af!
Je bent gemotiveerd om door te gaan. Maar na enkele weken gaan mensen vragen stellen: ‘Je bent zeker afgevallen?’ Of: ‘Je ziet een beetje pips.’ Je kijkt eens in de spiegel: de onderkin is verdwenen. Het lijkt zelfs wel of je wat rimpeltjes krijgt. Maar, het vet op buik en billen blijft eraan zitten. De kledingmaat van je boven- en onderhelft matchen niet meer met elkaar. Waarom gaat dat vet op het bovenlijf er wel af? En waarom lijkt het of het vet op bovenbenen en billen vast geplamuurd is? Misschien heb je een ‘oestrogeendominantie’.
Wat is oestrogeendominantie?
Hormonen variëren in cycli. Tijdens de vruchtbare periode (van ongeveer 14 tot 50 jaar) is dit het meest duidelijk. De menstruatie is hier een uiting van. Oestrogeen en progesteron zijn 2 belangrijke hormonen. Op meerdere gebieden zijn ze tegengesteld aan elkaar in functie (antagonisten). Deze staan in een bepaalde verhouding tot elkaar.
Wanneer er een verstoorde balans is tussen deze 2 hormonen en de oestrogenen de overhand krijgen, noemen we dit oestrogeendominantie. Deze dominantie kan zowel absoluut (er is te veel oestrogeen) of relatief (er is in verhouding meer oestrogeen, dit kan ook betekenen dat er een tekort is aan progesteron) zijn.
Wat zijn de meest voorkomende symptomen?
Bij een verstoorde balans tussen oestrogeen en progesteron kunnen allerlei (hormonale) klachten en symptomen ontstaan namelijk:
- PMS
- Pijnlijke borsten
- Grotere borsten
- Vetopslag op benen en billen
- Vleesbomen (myomen)
- Hevige menstruaties
- Bloedverlies na de menopauze
Oorzaken van oestrogeendominantie
- Een teveel aan oestrogeen
- Een tekort aan progesteron
Deze beide kunnen te maken hebben met de aanmaak van hormonen. Deze kan weer door diverse oorzaken verstoord zijn:
- Onjuiste of tekorten aan voedingsstoffen
- Een teveel aan stress
Xeno-oestrogenen zijn overal om ons heen
Daarnaast kunnen andere stoffen die in ons lichaam komen een soortgelijk effect hebben als oestrogeen, de xeno-oestrogenen genoemd. Xeno-oestrogenen zijn dus stoffen in of uit onze omgeving die we binnenkrijgen en die de werking van het lichaamseigen oestrogeen nabootsen. Vaak zijn ze nog sterker dan ons eigen oestrogeen.
Het lijkt dan alsof je te veel oestrogenen hebt. De basis van xeno-oestrogenen is aardolie, de stoffen zijn met name afkomstig uit de petrochemische industrie. Deze stoffen komen voor in onder andere plastics, kleding, afwas/huishoudmiddelen, bestrijdingsmiddelen, kleurstoffen, benzine en medicijnen. Deze stoffen worden weer verwerkt in cosmetica, verzorgingsproducten, shampoo, zeep en parfums. Doordat het al vele jaren wordt gebruikt, zitten deze stoffen inmiddels ook op vele plaatsen in de grond en op en in onze voeding. Ook de ‘pil’ is een xeno-oestrogeen. Deze stoffen zijn dus (helaas) overal om ons heen.
Ontgiften loopt niet altijd volgens plan
Zowel lichaamseigen als lichaamsvreemde hormonen en hormoonachtige stoffen worden met name door de lever ontgift. Wanneer de lever optimaal functioneert, probeert deze de verhouding tussen oestrogeen en progesteron op peil te houden. Maar vaak loopt het ontgiftingsproces niet geheel volgens plan. Dit versterkt vaak de oestrogeendominantie, omdat bij een inefficiënt ontgiftingsproces er juist sterkere lichaamseigen oestrogenen ontstaan.
Wat kun je zelf doen?
- Huishoudelijke producten: koop en gebruik huishoudelijke
- producten van natuurlijke oorsprong; die zijn
- milieuvriendelijk en snel biologisch afbreekbaar.
- Zoek een alternatief voor de ‘pil’ (in overleg met je huisarts,
- gynaecoloog of natuurgeneeskundig therapeut).
- Verzorgingsproducten en cosmetica: gebruik alleen
- producten van biologische oorsprong. Denk aan
- deodorant, shampoo, conditioner en tandpasta (zonder
- fluor).
- Voeding: eet zoveel mogelijk biologische producten,
- beperk de hoeveelheid zuivel en rood vlees.
- Omgeving: gebruik zo min mogelijk plastic(s), gebruik
- geen magnetron (zeker niet in een plastic schaaltje). Drink
- water uit glas, koop voedingsmiddelen vers, in glas of blik.
- Detox: doe regelmatig (ongeveer 1 keer per jaar) een
- ontgiftingskuur. Zeker wanneer je weet dat je lever
- inefficiënt functioneert is dit sterk aan te raden.
- Bewegen: door te bewegen stroomt je bloed beter door.
- Voedingsstoffen worden beter getransporteerd naar de
- juiste plaatsen, en de afvalstoffen worden beter afgevoerd.
- Beide processen zijn nodig om de hormonen in balans te
- brengen en te houden.
Persoonlijk hulp is goud waard.
Klik hier als die hulp wil ontvangen
Hoe stel je oestrogeendominantie vast?
Is het te meten of er een disbalans is? De symptomen zijn de belangrijkste graadmeter om oestrogeendominantie vast te stellen. Je kunt wel wat tests doen, bijvoorbeeld de hormonen bepalen in speeksel of in urine. Dit zijn beide aanwijzingen dat er sprake is van oestrogeen-progesteron-disbalans.
Werken aan je leefstijl is vaak ‘echt werken’
De huisarts, gynaecoloog of endocrinoloog doet vaak weinig met een verstoorde oestrogeen-progesteron-balans. Meestal wordt ‘de pil’ voorgeschreven. Hiermee kunnen in eerste instantie verschillende klachten verminderen. Daarmee los je het probleem niet op.
Een natuurarts of andere complementaire specialist werkt met name met bio-identieke stoffen. Ze kunnen natuurlijke middelen voorschrijven die weer balans aanbrengen in het geheel aan hormonen. Een onderdeel van hun aanpak is kijken naar je leefstijl. In leefstijl (voeding, stress en omgeving) ligt namelijk een groot deel van de oorzaak van de verstoring. Zeker de moeite waard om hier naar te kijken en aan te werken.
Want ja, werken aan je eigen leefstijl is vaak ‘echt werken.’
Trudy Vlot, arts
